Criminaliteit in Nederland is na jarenlange daling vorig jaar voor het eerst gestegen naar 800.000 misdrijven, een stijging van 4 procentpunt 1. Alles wijst erop dat deze trendbreuk wordt veroorzaakt door een verschuiving naar de digitale criminaliteit. Online handelsfraude heeft de traditionele fietsendiefstal van de troon verstoten. Uit de jaarcijfers van de politie blijkt bijvoorbeeld dat in 2019, 57.915 meldingen zijn gedaan van online handelsfraude . Een toename van ruim 30% ten opzichte van 2018 (toen 44.399 meldingen). Het gaat om een schadebedrag van bijna 15 miljoen euro. De veel voorkomende cybercriminaliteit moet worden aangepakt. Zoals Akerboom in 2017 al in CSR Magazine schreef: “Nederland moet onveiliger worden voor criminelen, óók in de digitale wereld”. Maar de aanpak van de veel voorkomende cybercriminaliteit is lastig. Hoewel de specialistische kennis op het gebied van cybercriminaliteit aanwezig is bij de landelijke eenheid (Team Hightech Crime) en bij de regionale eenheden (de cyberteams), wordt vrijwel alleen ingezet op de grotere, complexere zaken. Terwijl het gros van de meldingen ‘simpele’ marktplaatsfraude betreft. Hoe de politie zich kan organiseren op het gebied van veel voorkomende cybercriminaliteit wordt momenteel mee geëxperimenteerd.
Tien jaar geleden voelde 33% van de Nederlanders zich wel eens onveilig. Nu is dat: 45%. Wat is er veranderd in de samenleving?
Elke dag zien we in het nieuws hoe onze veiligheid in het geding komt. Van privacyschending door sociale media bedrijven tot buitenlandse inmenging in onze verkiezingen, en terroristische aanvallen in de tram. Maar hoeveel invloed heeft dat op ons veiligheidsgevoel? De resultaten van ons jaarlijks onderzoek laten zien dat 45% van de Nederlanders voelt zich wel eens onveilig (zie het hoofdstuk met onderzoeksresultaten achterin dit rapport). Een lichte toename ten opzichte van tien jaar geleden. Toen was dit 33%.
Hoewel meer mensen aangeven dat zij zich wel eens onveilig voelen, kan men niet goed duiden waardoor men zich precies onveilig voelt. Als we namelijk vragen naar het veiligheidsgevoel thuis, op straat, en digitaal, dan geeft men aan zich in alle drie de omgevingen veilig te voelen: 94% voelt zich veilig thuis, 85% voelt zich veilig op straat, en 86% voelt zich veilig online. In deze omgevingen is dat een toename in veiligheidsgevoel ten opzichte van vorige jaren, wat overeenkomt met de cijfers van de veiligheidsmonitor van het CBS1. Verassend: de grootste toename is in de online omgeving. Hoe kunnen we de lichte toename van onveiligheid dan verklaren?