Meer rendement uit cocreatie met burgers en bedrijven: een Digital Capabilities Center

Men beoogt hiermee de effectiviteit van de politie te vergroten en de legitimiteit van de politie binnen de samenleving te verstevigen. De snelle ontwikkeling van digitale technieken zoals social media maakt het mogelijk om beide strategische doelstellingen van de nationale politie een extra impuls te geven. Zo krijgt burgerparticipatie een extra verdieping door de realisatie van cocreatie met burgers en wordt de digitale publiekscommunicatie gestroomlijnd. Het kan echter beter. Momenteel worden veel initiatieven in de eenheden geïnitieerd, maar komen deze initiatieven onvoldoende tot wasdom en wordt de volledige potentie slechts beperkt gerealiseerd. In dit artikel beogen de schrijvers meer inzicht te geven in de ontwikkelingen in burgerparticipatie en de wijze waarop een Digital Capabilities Center deze ontwikkelingen succesvoller kan maken.

Ontwikkeling in burgerparticipatie; meer cocreatie

“Wij zijn een politie die intensief samenwerkt met burgers en partners, vanuit betrokkenheid en wederkerigheid, en die informatie deelt.”¹

Al geruime tijd is een ontwikkeling te zien in de verschuiving van verantwoordelijkheden in de veiligheidszorg. Veiligheidskwesties zijn niet alleen door overheidsinstanties en hulpdiensten op te lossen. De burger deelt meer in de verantwoordelijkheid en een actieve bijdrage aan een veiligere samenleving wordt verwacht. De burger als coproducent van veiligheid. De eigen verantwoordelijkheid en het burgergericht werken staan ook bij de politie sinds midden jaren negentig van de vorige eeuw op de agenda. Zelfredzaamheid, actief burgerschap en responsabilisering zijn kernbegrippen binnen de gedachte dat veiligheid in eerste instantie een zaak van burgers zelf is. Dit blijft niet beperkt tot preventieve maatregelen, zoals het beveiligen van eigen bezit maar ook interventies bij crimineel gedrag. Criminaliteit kan door burgers en bedrijven worden bestreden en aangepakt. Dit betekent dat de burger een serieuze partner is van de politie en ook als zodanig wordt benaderd.

“Wij zijn een politie die intensief samenwerkt met burgers en partners, vanuit betrokkenheid en wederkerigheid, en die informatie deelt.”

Cocreatie is een doorontwikkeling binnen burgerparticipatie en staat sinds enkele jaren prominent op de agenda bij de politie. Het begrip cocreatie laat zich het best omschrijven als een intensieve vorm van burgerparticipatie en publiek-private samenwerking. Deze samenwerking ontstaat wanneer burgers, groepen of bedrijven, die betrokken zijn bij een gedeeld probleem, oplossingen creëren samen met de politie op basis van een gezamenlijk belang. Cocreatie gaat een stap verder dan informeren, raadplegen of advies vragen, het draait om coproduceren en meebeslissen. In het geval van cocreatie is het veelal beter te spreken van politieparticipatie in plaats van burgerparticipatie.

Burgerparticipatie en cocreaties krijgen een impuls door de digitale revolutie

Het zal geen verrassing zijn dat veel recent, door burgers of politie, geïnitieerde initiatieven over een digitale component beschikken. Uit het publieksonderzoek van Capgemini, uitgevoerd door TNS NIPO, blijkt dat 78% van de respondenten zelf vindt dat de politie sociale media meer zou moeten inzetten binnen opsporing. Nieuwe digitale technieken en mediakanalen maken het voor de politie mogelijk om intensievere contacten aan te gaan met de burgers en bedrijven en hen intensiever te betrekken bij klassieke taken van de politie, zoals binnen de opsporing. Zo wordt onder andere geëxperimenteerd met het principe wisdom of the crowd, dat is gestoeld op het idee dat een grote groep mensen ongeacht hun achtergrond bij veel beslissingen een betere keuze maakt dan ‘experts’. Het nieuwe gedeelte Dossiers op het recent vernieuwde www.politie.nl is een dergelijk initiatief. Via het gedeelte Dossiers en (social) media worden burgers eerder en intensiever betrokken bij grootschalige opsporingsonderzoeken. Opsporingsteams zetten, indien een onderzoek zich daarvoor leent, in een vroegtijdig stadium het onderzoeksdossier online en vragen burgers om mee te denken. Hierbij wordt niet enkel gevraagd om tips maar wordt het publiek ook echt uitgedaagd mee te denken met de hypothese- en scenariovorming. De aangeleverde scenario’s worden vervolgens, mits niet-kwetsend, teruggeplaatst op de site en door het onderzoeksteam gebruikt in het onderzoek. Burgers zijn aan het meepuzzelen met de experts van de politie of serieuzer geformuleerd: werken mee aan het opsporingsonderzoek. Het onderzoek Zuiderdiep in Groningen heeft al aangetoond dat er goede resultaten te behalen zijn met deze aanpak en een onderzoek van de Politieacademie dat momenteel wordt uitgevoerd gaat nog meer licht schijnen op de effectiviteit van een dergelijke aanpak.

Een ander innovatief experiment op het snijvlak tussen digitale mogelijkheden en cocreatie is de ontwikkeling van ComProNet, Community Protection Network. Burgers worden middels een app actief betrokken bij het melden, vaststellen en afhandelen van incidenten en verstoringen van de openbare orde. ComProNet maakt gebruik van slim ontwikkelde software om meldingen van incidenten en aanvullende informatie te ontvangen uit diverse bronnen, te verwerken en acties uit te zetten. Op deze manier wil de politie samen met burgers en ondernemers werken aan een veilige omgeving en het vergroten van de heterdaadkracht bij misdrijven.

Inspelen op de digitale revolutie vergt een digitale transformatiestrategie en centrale ondersteuning en regie

Het blijkt dat er talrijke goede voorbeelden zijn waarbij de snelle ontwikkelingen van digitale technieken zoals social media worden ingezet om cocreatie of burgerparticipatie verder vorm te geven. Echter, het valt ook op dat dergelijke initiatieven vaak lokaal van aard zijn en langzaam tot wasdom komen. Onderzoek van MIT (Massachusetts Institute of Technology) en Capgemini Consulting heeft aangetoond dat veel bedrijven en organisaties voor dezelfde uitdaging staan: hoe om te gaan met de kansen en bedreigingen van de digitale revolutie.

Een tweejarige studie onder meer dan 400 grote internationale organisaties toont aan dat veel organisaties al actief zijn om in te spelen op de digitale revolutie. Ze gebruiken technologieën zoals social media, mobiele toepassingen, analytics en geïntegreerde techniek om zo het klantcontact te veranderen, de interne processen te verbeteren of zelfs geheel nieuwe bedrijfsmodellen te creëren. Het onderzoek toont echter ook aan dat nog slechts weinig organisaties daarin succesvol zijn. Het onderzoek laat ook zien wat voor keuzes de organisaties die wel succesvol zijn in hun omgang met de digitale transformatie hebben gemaakt. Het zijn deze lessen die de politie ter harte zou moeten nemen. Hier volgt een
korte uiteenzetting van de belangrijkste lessen voor de politie.²

Ten eerste is een bottom-up benadering waarin ‘duizend bloemen mogen bloeien’ op lange termijn geen succesvolle digitale transformatiestrategie. Een geslaagde verandering start met een visie op de benodigde digitale transformatie vanuit de top en moet ook aangestuurd worden vanuit de top. Er dient een keuze gemaakt te worden waar de digitale transformatie fundamenteel kan bijdragen aan het verbeteren van de politieprestaties en de legitimiteit van de organisatie. Investeringen hebben meer focus nodig om ook daadwerkelijk meer rendement op te leveren. Ten tweede gaat het er niet om zoveel mogelijk digitale initiatieven te starten onder het mom van al doende leert men. Het blijkt belangrijk zeer bewust te bepalen hoe volwassen de organisatie is en hoe de benodigde leiderschap- en implementatiecapaciteiten worden ontwikkeld. Ten derde gaat de digitale transformatie over meer dan enkel het verbeteren van het klantcontact en digitale publiekscommunicatie. Het onderzoek en ook voorbeelden als Dossiers en ComProNet laten zien dat er ook veel te winnen is op andere aspecten zoals effectiviteit, productiviteit en medewerkerbetrokkenheid.

Een Digital Capabilities Center is een onderdeel binnen de organisatie dat digitale capaciteiten, zoals social media expertise, binnen de organisatie samenbrengt en ondersteunend is aan het opstellen en bereiken van de doelen uit de digitale transformatiestrategie. Een Digital Capabilities Center is een centraal aanspreekpunt voor digitale expertise en kennis. Het zorgt ervoor dat expertise en ervaringen uit lokale initiatieven bruikbaar worden voor de gehele organisatie. Een Digital Capabilities Center maakt de ontwikkeling van (lokale) activiteiten makkelijker. Zo brengt het verschillende disciplines samen die nodig zijn om nieuwe digitale capaciteiten te ontwikkelen en nieuwe innovaties te realiseren. Denk hierbij onder andere aan operationele kennis, ICT-kennis en communicatiekennis. Uiteraard beschikt het Digital Capabilities Center over specifieke tools, bijvoorbeeld voor de realisatie van apps.

De eerste stap wordt logischerwijs genomen door het onderkennen van de noodzaak om tot een digitale transformatiestrategie te komen voor de politie, ondersteund door een functionaliteit als het Digital Capabilities Center. Vervolgens zullen enkele fundamentele besluiten moeten worden genomen die bepalen wat de scope van het Digital Capabilities Center is, hoe het Digital Capabilities Center eruit ziet en waar het binnen de politie gepositioneerd kan worden.

Conclusie

Het vergroten van de politieprestaties en het verstevigen van de legitimiteit van de nationale politie kan een sterke impuls krijgen, indien er ten volle gebruik wordt gemaakt van de digitale revolutie. Burgerparticipatie en cocreatie zijn hierbij belangrijke thema’s waarop ook binnen de nationale politie wordt ingezet. Op verschillende domeinen zoals veelvoorkomende criminaliteit, high impact criminaliteit en ook ondermijning zijn al succesvolle initiatieven te vinden. Echter, indien de politie en daarmee de samenleving echt rendement wil halen uit de initiatieven is het zaak om de kennis en kunde rond dergelijke digitale initiatieven samen te brengen, weer te delen binnen de eenheden en nieuwe initiatieven vanuit een expertisecentrum te ondersteunen. Deze functie kan vervuld worden door een Digital Capabilities Center. Onderzoek heeft uitgewezen dat enkel de organisaties die vanuit een centrale visie en regie de digitale transformatie vormgegeven ook echt succesvol zijn. Het in werking brengen van de nationale politie is het uitgelezen moment om een nationale digitale transformatie strategie op te stellen en een Digital Capabilities Center in te richten om de doelstellingen te realiseren.